Franciszek Golus. Pierwszy polski burmistrz

Przybliżamy postać pierwszego komisarycznego burmistrza Golubia – Franciszka Golusa. W niedzielę przy kamienicy, w której mieszkał (Rynek 20) odsłonięto specjalną tablicę

Franciszek Golus urodził się w 1874 roku w Białym Dworze pod Toruniem (dziś teren Bielawy). Jego rodzicami byli Franciszek Golus i Marianna z Jankowskich. Wychowywał się wraz pięciorgiem rodzeństwa: Antonim, Józefem, Janem, Władysławem oraz Heleną. 
W Golubiu zamieszał w 1894 roku. To tu prowadził zakład fryzjerski i sklep z cygarami, papierosami, materiałami papierniczymi.

Ożenił się w 1902 roku z Wacławą Gregorowicz. Doczekali się pięciorga dzieci: Apolonii, Tomasza, Ildefonsa, Feliksa i Eugeniusza. 
Franciszek Golus zaangażowany był w życie społeczne i patriotyczne Golubia. Był członkiem Bractwa Kurkowego, członkiem i prezesem Towarzystwa Przemysłowego oraz kierował Bankiem Ludowym (dziś Bank Spółdzielczy w Golubiu). 

Wraz z bratem Antonim Golusem działał również w powołanym w 1919 roku Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół”. W czasie odzyskiwania przez Polskę niepodległości Franciszek Golus wszedł w skład polskiej Rady Ludowej. Jego brat – Antoni został natomiast szefem Straży Ludowej – przyszłej polskiej policji. 

Franciszek Golus zaangażowany był w działalność Narodowej Demokracji i poprzez swoją aktywność społeczną i patriotyczną został wyznaczony na pierwszego komisarycznego burmistrza Golubia. Nominację otrzymał 12 stycznia 1920 roku. To właśnie Franciszek Golus 17 stycznia 1920 roku witał polskie wojsko – Błękitną Armię generała Józefa Hallera. 

W okresie międzywojennym nadal zaangażowany był w działalność społeczną. Wspierał golubskich harcerzy działając w Kole Przyjaciół Harcerzy. Interesował się historią działając w Towarzystwie Muzealnym w Golubiu. Zawodowo związał się także z sądownictwem będą sędzią pokoju przy Sądzie Powiatowym w Golubiu. Przez wiele lat zasiadał w radzie miasta, otrzymując nawet tytuł „niezawodowego wiceburmistrza”. Co ciekawe w 1929 roku witał w mieście ówczesnego Prezydenta Polski – Ignacego Mościckiego. 

– Po 1945 roku nie udzielał się politycznie i społecznie – mówi Ryszar Kowalski, autor okolicznościowej broszury poświęconej Franciszkowi Golusowi. – Związane to było z jego pochodzeniem oraz wyznawanymi poglądami. Zmarł w 1954 roku i został pochowany na cmentarzu w Golubiu. 
 

(szyw)
fot. (szyw) i zbiory prywatne