Z Chopinem na Camino [wywiad]

Specjalnie dla naszego tygodnika dyrektor Ośrodka Chopinowskiego w Szafarni Agnieszka Brzezińska opowiada o działalności placówki w czasie pandemii oraz o planach na 2022 rok. Zapowiada, że w Szafarni będzie się dużo działo.

– Jak ocenia Pani przebieg zeszłorocznego (2021) międzynarodowego konkursu pianistycznego dla dzieci i młodzieży?

– 28. edycja Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. F. Chopina dla Dzieci i Młodzieży w Szafarni odbyła się po rocznej nieobecności. Przypomnę, w 2020 roku termin konkursu był na początku przekładany z maja na wrzesień, a ostatecznie odwołany w związku z panującą pandemią. W 2021 roku postawiliśmy sobie cel, by mimo nadal panujących problemów z przyjazdem dzieci i młodzieży do Szafarni, zorganizować nasze sztandarowe wydarzenie, choć w nieco zmienionej formie. Konkurs odbył się w dniach 12-16 maja w formie hybrydowej, która polegała na tym, że uczestnicy przysyłali do nas nagrania repertuaru konkursowego, a jury które zjechało do Szafarni, oceniało młodych pianistów, słuchając nagrań, które na żywo transmitowaliśmy na cały świat. Przeprowadzenie konkursu w takiej formie pokazało, że decyzja była słuszna, młodzieży przez czas pandemii brakowało sensu ćwiczenia i rywalizacji, bo przecież po to gra się na instrumencie, by móc zaprezentować się przed publicznością, a w tym wypadku także przed międzynarodowym jury złożonym z wybitnych pianistów i pedagogów. Uczestnicy przesłali swoje nagrania ze swoich domów, klas szkolnych, audytorów i sal koncertowych. Było to dla nas ciekawe doświadczenie, które nauczyło nas działania w trudnej sytuacji. Co do oceny, mogę powtórzyć za jurorami, że bardzo dobrze, że konkurs odbył się i zachowaliśmy ciągłość, choć ocena pianistów nie była prosta. Największym problemem jaki napotkaliśmy podczas trwania wydarzenia, był brak stałego, dobrego łącza internetowego. To tylko dzięki zaradności pracowników i zmiany co parę godzin operatora sieci, transmisja udała się. Smutne było to, że naszych uczestników widzieliśmy tylko na ekranie, dlatego z wielką radością powitaliśmy trójkę laureatów, którzy wystąpili na szafarskiej estradzie podczas prowadzonego latem projektu „Wakacje z Chopinem”. Wszystkim uczestnikom 28. Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. F. Chopina dla Dzieci i Młodzieży w Szafarni wysłaliśmy upominki za uczestnictwo, dyplomy, a laureatom nagrody pieniężne. Do zeszłorocznej edycji zakwalifikowaliśmy 55 uczestników z 15 państw. Mam nadzieję, że taka forma przejdzie do historii i w 2022 roku powitamy uczestników w Szafarni.

– Jak zapowiada się 29. edycja międzynarodowego konkursu pianistycznego? Czy już zgłosili się chętni, z jakich krajów, czy coś się zmieni w tegorocznej edycji konkursu?

– Od września 2021 roku trwa nabór do 29. Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego w Szafarni. Nauczeni doświadczeniem ostatnich lat wiemy, że dzieci i młodzież aplikują do konkursu w ostatnich dwóch tygodniach przed końcem terminu naboru, a ten upływa 7 marca 2022 r. Regulamin konkursu jest stały od kilku lat, szczególnie jeśli chodzi o repertuar jaki trzeba przygotować, a jest on różny dla poszczególnych grup wiekowych, a są trzy. Pierwsza grupa wiekowa: to dzieci w wieku od 6 do 10 lat i mają za zadanie wykonać, trzy utwory: 1. J. S. Bach – jeden utwór do wyboru, 2. F. Chopin – jeden utwór do wyboru, 3. Utwór o charakterze wirtuozowskim. Maksymalny czas wykonania do 12 minut. Druga grupa wiekowa to dzieci od 11 do 13 lat: 1. J. S. Bach – jeden utwór do wyboru, 2. F. Chopin – dowolnie wybrany mazurek, 3. F. Chopin – jeden utwór do wyboru, 4. Utwór o charakterze wirtuozowskim, ta grupa swój program musi wykonać w czasie do 20 minut. Najstarsza grupa to III grupa wiekowa, młodzież w wieku od 14 do 16 lat i przygotowują następujące utwory: 1. J. Haydn, W. A. Mozart, L. van Beethoven – dowolnie wybrane allegro sonatowe, 2. F. Chopin – Mazurek a-moll op. 17 nr 4 (utwór obowiązkowy), 3. F. Chopin – dowolnie wybrany walc, 4. F. Chopin – dowolnie wybrany nokturn, 5. Utwór o charakterze wirtuozowskim. Maksymalny czas wykonania do 35 minut.

– Uczestników oceniać będzie międzynarodowe jury w składzie: prof. Katarzyna Popowa-Zydroń (Polska) – przewodnicząca jury, prof. Akiko Ebi (Japonia), prof. Alberto Nosè (Włochy),prof. Jordi Benseny Plaza (Hiszpania), prof. Wojciech Świtała (Polska), prof. Andrzej Tatarski (Polska). Jedyna zmiana to nowe nagrody, czyli stawka została podniesiona. I nagroda to 2500 euro, a III 1500 euro. Pozyskaliśmy nowych partnerów w postaci instytucji, które organizują naszym laureatom koncerty i recitale. I tak poza nagrodami pieniężnymi mamy nagrody dodatkowe: Nagroda Polskiego Radia Chopin dla najlepszego uczestnika z Polski; Nagroda Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina w formie recitalu w Żelazowej Woli; Nagroda Fundacji Chopin w Ogrodzie Sztuk w formie recitalu w Ośrodku Chopinowskim w Szafarni dla najlepszych uczestników z Polski; Nagroda Teatru Wielkiego w Łodzi w formie recitalu w siedzibie instytucji, Nagroda Konsula RP w Pampelunie w postaci koncertu w Hiszpanii, a także koncert w Budapeszcie organizowany przez Fundację im. Györgya Ferenczyego. Zawsze bardzo cenimy sobie te nagrody, gdyż nasi laureaci są jakby ambasadorami szafarskiego konkursu w świecie. Konkurs odbędzie się w dniach od 19 do 22 maja 2022 r.

– Czy czas pandemii wpłynął na działalność ośrodka? Co nowego pojawiło się w ofercie ośrodka?

– Tak, czas pandemii to czas trudny i smutny, gdyż nie mogliśmy przez długi czas gościć w naszych murach, melomanów, turystów grup szkolnych. Nasze działania przenieśliśmy, jak wiele innych instytucji kultury, do sieci. Rok 2021 był nieco łaskawszy i pozwolił zorganizować 31 koncertów, w tym 24 z udziałem publiczności w Szafarni, 7 w formie online. Odbyło się tylko 60 audycji o F. Chopinie, gdy w normalnym roku przeprowadzaliśmy 130 takich spotkań. Na pewno cieszy fakt, że znacznie powiększyło się grono publiczności, nasza sala koncertowa może pomieścić około 100 melomanów, a koncerty które prezentowaliśmy online na kanale YouTube i Facebooku oglądało 49 850 osób. Przeprowadziliśmy 5 konkursów: Wojewódzki Konkurs Recytatorski Poezji I Prozy o Fryderyku Chopinie i muzyce, 28. Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. F. Chopina dla Dzieci i Młodzieży w Szafarni, Ogólnopolski Konkurs Pianistyczny „Solo i w Duecie” we współpracy ze Szkołą Muzyczną w Kowalewie Pomorskim, Konkurs Wiedzy o Fryderyku Chopinie oraz Konkurs Fotograficzny. Z nowości, to w tym roku zapraszamy najmłodszych (dzieci w wieku od 3-6 lat) na zajęcia umuzykalniające pod nazwą Rytmika u Fryderyka, startujemy już 26 lutego. Zapraszamy na audycje o F. Chopinie z muzyką na żywo w wykonaniu pianisty, do wyboru nowe tematy, a także nowe stroje prowadzących. Pracujemy także nad nową audycją z elementami muzyki ludowej w stroju dobrzyńskim, który już jest gotowy. Nowa oferta koncertowa na 2022 rok jest bardzo zróżnicowana, od muzyki klasycznej po muzykę rozrywkową, jazzową, ludową, instrumentalną i wokalną, wieczory poetyckie czy przedstawienia teatralne. Pojawią się ciekawi artyści z Polski i zagranicy. Każdy dla swojego ucha znajdzie coś ciekawego, zachęcam do śledzenia naszej strony www.szafarnia.art.pl – zakładka koncerty. Mamy nadzieję, że latem uda się zorganizować kolejny raz projekt „Wakacje z Chopinem”, podczas niedzielnych koncertów o godz. 12.15 wystąpią z recitalami chopinowskimi znani polscy pianiści. W planach mamy także zakup nowych krzeseł do sali koncertowej, aby nasi goście mogli w komfortowych warunkach słuchać muzyki. Czeka nas także modernizacja strony internetowej z technicznych spraw, to dalsze osuszanie budynku.

– Jakie plany ma ośrodek w związku z przebiegającym przez Szafarnię i region Szlakiem Św. Jakuba?

– Mogę zdradzić już dziś, że plany mamy ambitne. Przed nami Camino Polaco – Maraton, który organizujemy wraz z Gminą Radomin, to wielkie wyzwanie i piękna inicjatywa. Jesteśmy na etapie dopinania szczegółów i szukania sponsorów. Startujemy z Ośrodka Chopinowskiego w Szafarni, trasa przebiegać będzie przez gminy: Radomin, Golub-Dobrzyń, Ciechocin, Obrowo, Lubicz dobiegając do mety na toruńskim Nowym Rynku, przy Sanktuarium Św. Jakuba. Oczywiście realizować będziemy nadal przejścia kujawsko-pomorskim szlakiem św. Jakuba, a przede wszystkim gościć pielgrzymów, którzy przemierzają Camino Polaco i docierają do Szafarni. Korzystając z okazji, że mogę przekazać kilka słów, zwracam się do mieszkańców naszego regionu, naszej małej ojczyzny, by odwiedzali i korzystali z oferty kulturalnej Ośrodka Chopinowskiego w Szafarni. Warto pamiętać, że mamy okazję żyć w miejscu, gdzie niespełna 200 lat temu przebywał młody Fryderyk Chopin, a czas spędzony na Ziemi Dobrzyńskiej, w Szafarni, był dla niego inspirujący i niezapomniany. Do końca swoich dni wykorzystywał elementy muzyki ludowej, której słuchał podczas wakacji w swoich utworach, przede wszystkim w mazurkach. Czekamy na Was drodzy Państwo w Szafarni.

– Dziękuje za rozmowę.

– Również dziękuje.

Rozmawiał Szymon Wiśniewski, fot. Ośrodek Chopinowski w Szafarni